Tổng bí thư: Tinh gọn bộ máy nhà nước trước đại hội đảng 14

Phát biểu thảo luận tại tổ ở Quốc hội sáng 13/2, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết việc sắp xếp lại bộ máy nhà nước là một vấn đề cấp bách, nhưng cũng không kém phần phức tạp. Nhiều ý kiến cho rằng nên để việc này sau đại hội nhiệm kỳ mới để tránh những va chạm, tâm tư.

“Tôi bảo để sau đại hội thì càng không làm được. Vừa đại hội xong, vừa bầu, vừa biểu quyết thì ai làm khác được, rất khó khăn. Vì vậy đây là thời cơ vàng của chúng ta. Làm xong thì bước vào đại hội mới tính toán được”, Tổng Bí thư kể.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh việc tinh gọn bộ máy “không thể trì hoãn” vì nếu chờ đến Đại hội Đảng 14, khi mọi thứ đã được quyết định và bầu chọn thì việc thay đổi sẽ trở nên khó khăn.

Theo ông, trong quá trình nghiên cứu, hiệu quả điều hành của bộ máy nhà nước được đặc biệt quan tâm. Kinh nghiệm từ lịch sử và các quốc gia khác cho thấy một chính phủ không hiệu quả sẽ đánh mất tín nhiệm của người dân, và hậu quả là không thể lường trước. Do đó sự hài lòng của người dân phải được đánh giá dựa trên nhiều tiêu chí, phản ánh hiệu năng, hiệu lực và hiệu quả thực chất của bộ máy nhà nước.

Nói rõ về việc hợp nhất Bộ Kế hoạch và Đầu tư với Bộ Tài chính, Tổng Bí thư cho hay trên thế giới chỉ có Việt Nam và Lào duy trì Bộ Kế hoạch và Đầu tư, nhưng nay Lào cũng đã sáp nhập vào Bộ Tài chính. Điều này cho thấy sự không phù hợp của mô hình trong bối cảnh mới.

Tổng bí thư nhấn mạnh cắt giảm chủ tịch tỉnh, thành phố

Theo Tổng Bí thư, vướng mắc lớn nhất chính là cơ chế và hệ thống luật lệ quá phức tạp. Nhiều địa phương có tiềm lực mạnh nhưng không thể phát triển được, đầu tư công cũng gặp khó khăn, “có tiền của Nhà nước mà không tiêu được” vì “đủ các quy định mới tiêu được tiền”.

Ông cũng chỉ ra bất cập trong cơ chế ngân sách, tài chính hiện hành. Việc phân bổ vốn cứng nhắc, dàn trải theo kế hoạch 5 năm khiến các địa phương khó chủ động, linh hoạt ứng phó với tình hình thực tế. Chủ tịch tỉnh, thành phố bị “trói buộc” bởi kế hoạch đã được phê duyệt, không thể năng động, sáng tạo để thu hút đầu tư, phát triển kinh tế xã hội.

“Nhiều lúc tôi tự hỏi nhàn nhất có phải Chủ tịch tỉnh, thành phố không? Phân bổ ngân sách tất cả xong hết rồi, làm gì còn việc gì, mà làm khác đi là chết. Đất một mét cũng không được điều chỉnh. Vậy làm sao tiếp nhà đầu tư, vì làm gì có đất cho họ đầu tư?”, Tổng Bí thư nói.

Ông nhấn mạnh rằng cần có sự đổi mới mạnh mẽ trong cơ chế quản lý, điều hành để các địa phương phát huy được tiềm năng, lợi thế của mình. Cần “cởi trói” cho Chủ tịch tỉnh, thành phố, trao cho họ quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm để đưa ra những quyết định đúng đắn, kịp thời, phù hợp với tình hình thực tế.

Đồng thời hệ thống luật lệ, quy định cần rà soát, sửa đổi, bổ sung để tạo môi trường thông thoáng, thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, thu hút đầu tư. Có như vậy, các địa phương mới có thể phát triển nhanh và bền vững, đóng góp vào sự phát triển chung của đất nước.

Xã hội chuyển mình

Như Singapore, cách đây 50-60 năm nói được sang Sài Gòn, khám ở Bệnh viện Chợ Rẫy là niềm mơ ước. Giờ đây thì ngược lại, người Việt Nam mơ ước để sang Singapore khám bệnh. Các nước khác như Thái Lan, Malaysia, Hàn Quốc đều có các bước phát triển vượt bậc. Trung Quốc có nhiều điểm tương đồng với Việt Nam nhưng sau khi cải cách mở cửa, thu nhập bình quân của người dân hiện là 12.000 USD, còn Việt Nam chưa được 5.000 USD.

“Thủ tướng Malaysia từng nói Việt Nam nếu cứ đi lững thững thì khó có thể đuổi kịp Malaysia, nhưng nếu Việt Nam tính toán lại, tận dụng lợi thế, tiềm năng, tài nguyên, con người thì Malaysia sẽ phải dè chừng”, Tổng Bí thư cho hay. Vì vậy ông nhấn mạnh “đây là thời điểm toàn xã hội phải chuyển mình”. Muốn đất nước phát triển thì phải có sự tăng trưởng, mà biểu hiện quan trọng nhất của tăng trưởng là đời sống nhân dân phải thỏa mãn nhu cầu ngày càng cao trên tất cả các mặt, từ xã hội, y tế, giáo dục văn hóa.

Cũng theo Tổng Bí thư, trong tăng trưởng có nhiều giải pháp nhưng bộ máy hoạt động hiệu lực, hiệu quả là yêu cầu rất quan trọng. Bộ máy làm sao phải phục vụ cho xã hội phát triển, phải động viên được nhân dân có trách nhiệm tham gia, làm được như vậy thì toàn xã hội phải chuyển mình.

Kết luận

Nhấn mạnh việc sửa đổi Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương và ban hành Nghị quyết của Quốc hội về xử lý một số vấn đề phát sinh sau sắp xếp tổ chức bộ máy phải bám sát chủ trương của Đảng, quy định của Hiến pháp và pháp luật, bảo đảm yêu cầu về chất lượng, tạo cơ sở pháp lý để bộ máy đi vào hoạt động. Vietnamtoplist đã tổng hợp thông tin cho mọi người tham khảo.