Đền Tháp Po Rome – Kiệt Tác Kiến Trúc Chăm xứ Ninh Thuận

Ninh Thuận – vùng đất đậm chất văn hóa Chăm Pa với nhiều di tích kiến trúc đặc sắc. Trong đó, đền tháp Po Rome nổi bật là công trình gạch xây dựng lâu đời và nguyên vẹn nhất của cộng đồng Chăm xưa.

Kiệt tác này không chỉ gói gọn nghệ thuật tuyệt mỹ mà còn là điểm đến tâm linh hấp dẫn trong hành trình khám phá Ninh Thuận. Cùng với Tháp Hòa Lai và Po Klong Garai, Po Rome từng là một trong ba đền tháp linh thiêng nhất vùng Panduranga thời cổ đại, hứa hẹn đem lại trải nghiệm đáng nhớ cho du khách.

1. Giới thiệu về Đền tháp Po Rome

1.1 Vị trí địa lý của Đền tháp Po Rome

Tọa lạc trên một triền đồi tại thôn Hậu Sanh, xã Phước Hữu, huyện Ninh Phước, tỉnh Ninh Thuận, Đền tháp Po Rome được coi là công trình kiến trúc gạch nguyên vẹn nhất của người Chăm xưa trên vùng đất Panduranga cổ đại. Ngôi đền cổ kính này cách trung tâm thành phố Phan Rang – Tháp Chàm khoảng 15km về phía Nam, cách trung tâm huyện Ninh Phước 7km, cách Quốc lộ 1A 6km về hướng Tây và cách trụ sở UBND xã Phước Hữu 5km theo đường thẳng dẫn tới di tích.

Đền tháp Po Rome là dấu tích còn sót lại của một thời kỳ hưng thịnh thuộc cộng đồng Chăm Pa tại miền Trung Việt Nam cách đây hơn 17 thế kỷ. Đây cũng là nơi ghi dấu cuộc đời và sự nghiệp của vị vua Chăm Pa độc lập cuối cùng mang danh hiệu Po Rome. Năm 1992, tháp đã được Bộ Văn hóa – Thông tin công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia. Cho đến nay, Đền tháp Po Rome vẫn là nơi sinh hoạt văn hóa, tâm linh và tổ chức các lễ hội truyền thống của đồng bào dân tộc Chăm tại Ninh Thuận

1.2 Quá trình hình thành của Đền tháp Po Rome

Theo tư liệu lịch sử, Đền tháp Po Rome Ninh Thuận được xây dựng vào khoảng cuối thế kỷ 16 – đầu thế kỷ 17 nhằm tôn vinh vị vua Po Rome. Kiến trúc tổng thể của ngôi tháp theo lối kiến trúc Muộn, tương đồng với Tháp Po Klong Garai. Đền tháp này khá đơn giản, ít chi tiết hoa văn, phù điêu hay điêu khắc so với các cụm tháp Chăm khác tại Ninh Thuận.

Mặc dù thiếu đi sự đồ sộ, cầu kỳ như Tháp Hòa Lai hay Po Klong Garai, nhưng Đền tháp Po Rome vẫn là một trong những công trình kiến trúc gạch nung đỏ bề thế và lâu đời nhất của người Chăm xưa. Đặc biệt, tháp gần như nguyên vẹn, vẫn lưu giữ được nhiều giá trị về kiến trúc, nghệ thuật điêu khắc dù trải qua bao biến cố lịch sử.

1.3 Thời điểm lý tưởng để tham quan

Đền tháp Po Rome, tọa lạc tại Ninh Thuận, là một trong những di tích lịch sử văn hóa Chăm Pa tiêu biểu và thu hút đông đảo du khách thập phương. Nơi đây không chỉ lưu giữ những giá trị kiến trúc độc đáo mà còn ẩn chứa những câu chuyện lịch sử đầy bí ẩn, thôi thúc du khách khám phá.

Du khách có thể đến tham quan Đền tháp Po Rome trong suốt cả năm. Tuy nhiên, để có trải nghiệm trọn vẹn và ý nghĩa nhất, bạn nên cân nhắc lựa chọn thời điểm thích hợp. Theo kinh nghiệm của nhiều du khách, buổi sáng sớm hoặc chiều muộn

2. Hướng dẫn di chuyển đến Đền tháp Po Rome

Đền tháp Po Rome, tọa lạc tại Ninh Thuận, là một di tích lịch sử văn hóa Chăm Pa nổi tiếng thu hút đông đảo du khách. Để có một chuyến tham quan trọn vẹn và ý nghĩa, du khách cần lưu ý một số thông tin về đường đi và những điều cần thiết khi đến đây.

Để tới Đền tháp Po Rome Ninh Thuận, du khách có thể sử dụng phương tiện như ô tô hoặc xe máy tùy ý. Đối với những người trẻ thích phương thức phượt, có thể tham khảo thuê xe máy tại Phan Rang.

Xuất phát từ trung tâm thành phố Phan Rang, di chuyển theo Quốc lộ 1A đến UBND xã Phước Dân thì rẽ phải vào đường 703. Đi thẳng khoảng 1km sẽ tới UBND xã Phước Hữu. Tại đây, hỏi đường người dân để đến cửa hàng nội thất Hiếu Tính, đi thêm 4km rồi rẽ trái sẽ thấy quán cà phê võng. Tiếp tục đi thẳng là sẽ gặp bảng chỉ dẫn vào khu di tích.

3. Chiêm ngưỡng vẻ đẹp trường tồn của Đền tháp Po Rome

3.1 Kiến trúc cổ kính và tráng lệ

Khi đến nơi, du khách sẽ chiêm ngưỡng vẻ đẹp kỳ vĩ, cổ xưa nhưng vẫn độc đáo của Đền tháp sau hàng ngàn năm tồn tại. Tổng thể khu di tích gồm Tháp Chính, Tháp Phụ và một ngôi miếu nhỏ. Điểm nhấn nổi bật là Tháp Chính cao khoảng 8m, đáy rộng gần 8m, mặt chính hướng Đông với điêu khắc hình vòng cung từng tầng trên cửa, phía dưới có tượng thánh Siva và khối đá hình ngọn lửa. Bên trong là khu vực thờ vua Po Rome, hoàng hậu Po Bia Sancan với nội thất đơn giản.

Tháp Phụ dùng thờ hoàng hậu Pra Sucih và có lăng mộ vua Po Rome. Tại đây, du khách sẽ được tận tay chạm vào những viên gạch nung đỏ cổ xưa, lắng nghe những truyền thuyết về vương triều Po Rome hưng thịnh – niềm tự hào của người Chăm. Đặc biệt, có thể chụp nhiều góc ảnh đẹp với trang phục thú vị tại di tích.

3.2 Trải nghiệm văn hóa đặc sắc của người Chăm

Ngoài giá trị lớn về lịch sử và kiến trúc nghệ thuật, Đền tháp Po Rome còn là nơi diễn ra các lễ hội truyền thống của cộng đồng người Chăm. Hằng năm, có 4 lễ hội lớn được tổ chức tại đây:

• Lễ cầu đạo (Yuer yang) vào tháng 4 âm lịch.
• Lễ hội Katê diễn ra vào tháng 7 âm lịch.
• Lễ cúng tưởng nhớ Mẹ Xứ sở vào tháng 9 âm lịch.
• Lễ mở cửa tháp vào tháng 11 âm lịch.

Nếu đến tham quan vào những dịp này, du khách sẽ được trải nghiệm không khí lễ hội náo nhiệt với những điệu ca múa, tấu nhạc mang đậm bản sắc văn hóa Chăm Pa vô cùng đặc sắc và thú vị.

4. Ẩm thực đặc trưng tại Đền tháp

Khi ghé thăm di tích, du khách đừng bỏ qua cơ hội thưởng thức các món ăn dân dã, đậm chất vùng miền chỉ có ở cộng đồng người Chăm. Món canh bồi với hương vị thanh đạm từ bồi mực, kết hợp với thịt dông dai ngon và rau rừng thơm lừng chính là đặc sản nổi tiếng. Ngoài ra, lá chùm ngây xào thịt dông, các loại rau rừng, măng tre, măng trúc cũng là những món ăn dân dã, mộc mạc nhưng vô cùng hấp dẫn.

Khi thưởng thức những món ăn này, du khách không chỉ được trải nghiệm hương vị đặc trưng mà còn hiểu thêm về văn hóa ẩm thực của đồng bào Chăm. Đây cũng là cơ hội tốt để giao lưu, tìm hiểu thêm về lối sống, phong tục của cộng đồng dân tộc thiểu số này

5. Kết luận

Mặc dù không uy nghi, rộng lớn như các công trình khác, nhưng Đền tháp Po Rome để lại nhiều giá trị quan trọng về văn hóa và tinh thần. Đây không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là nơi thể hiện đời sống tâm linh, tín ngưỡng của người dân Chăm xưa. Vì vậy, Đền tháp Po Rome là điểm đến du lịch tâm linh đặc sắc, không thể bỏ qua khi đến Ninh Thuận.

Bên cạnh việc chiêm ngưỡng vẻ đẹp cổ kính, du khách còn có cơ hội trải nghiệm ẩm thực đặc trưng, tìm hiểu văn hóa của đồng bào Chăm – một cộng đồng dân tộc đặc sắc, gìn giữ được bản sắc văn hóa lâu đời. Az media hy vọng bạn sẽ có nhiều trải nghiệm tuyệt vời và ghi lại cho mình những kỷ niệm khó quên tại Đền tháp Po Rome, Ninh Thuận!