Trường Dục Thanh: Trường yêu nước vang bóng một thời 1907

Khi nhắc đến Phan Thiết, hình ảnh những bãi biển tuyệt đẹp và những đồi cát mênh mông thường hiện về trong tâm trí của chúng ta. Tuy nhiên, có một điều ít người biết, đó là Phan Thiết còn được biết đến với một địa điểm du lịch mang giá trị lịch sử đặc biệt, một phần không thể thiếu trong cuộc đời của Bác Hồ vĩ đại.
Đó chính là trường Dục Thanh – nơi mà thầy giáo Nguyễn Tất Thành (sau này là Chủ tịch Hồ Chí Minh) từng truyền đạt tri thức và lòng yêu nước cho thế hệ trẻ Việt Nam trước khi bước vào cuộc hành trình cứu nước lịch sử. Hãy cùng AZ Media khám phá trường Dục Thanh này nhé!
1. Giới thiệu về Trường Dục Thanh
Trường Dục Thanh, trước đây được biết đến với tên gọi Dục Thanh Học Hiệu, ra đời vào năm 1907. Vị trí của ngôi trường này tọa lạc tại làng Thành Đức, ngày nay là số 39 đường Trưng Nhị, phường Đức Nghĩa, Phan Thiết. Được xây dựng sát bên bờ sông Cà Ty, nơi mang lại một khung cảnh tĩnh lặng, hiền hòa.
Dục Thanh Học Hiệu được lập ra nhằm đáp ứng phong trào Duy Tân do các nhà lãnh đạo như Phan Châu Trinh, Trần Quý Cáp và Huỳnh Thúc Kháng khởi xướng tại Trung Kỳ thời bấy giờ. Việc xây dựng trường được tài trợ bởi một phú gia yêu nước là ông Huỳnh Văn Đẩu và Liên Thành Thương Quán. Tất cả học sinh tại đây đều được miễn phí học phí và xây trường.

Vào thời điểm đó, trường Dục Thanh được biết đến là một ngôi trường tiên tiến và nổi tiếng. Nơi đây thu hút nhiều học sinh từ Sài Gòn, Hội An, Đà Nẵng và các địa phương khác. Trong số những học sinh đến đây còn có cả con em người lao động nghèo yêu nước. Đây cũng là nơi mà Chủ tịch Hồ Chí Minh, khi còn là thầy giáo Nguyễn Tất Thành, từng dạy học trước khi chuyển đến Sài Gòn để tham gia vào cuộc đấu tranh giành độc lập cho dân tộc.
Với người dân Phan Thiết và Bình Thuận nói chung, trường Dục Thanh không chỉ là một ngôi trường thông thường mà còn là biểu tượng của truyền thống hiếu học và tinh thần yêu nước. Được liên kết với cuộc đời của Chủ tịch Hồ Chí Minh, ngôi trường này trở thành niềm tự hào của cộng đồng địa phương. Ngày nay, nó đã trở thành một điểm tham quan lịch sử quan trọng, thu hút đông đảo du khách cả trong và ngoài nước.
2. Trường Dục Thanh có gì hấp dẫn du khách?
2.1. Khám phá kiến trúc ngôi trường trăm tuổi
Trải qua bao biến cố của lịch sử, kiến trúc của trường Dục Thanh vẫn giữ được sự nguyên vẹn gần như không đổi. Nhìn từ xa, du khách có thể dễ dàng nhận ra ngôi trường nằm bên bờ sông Cà Ty, với những mái nhà cổ kính rêu phong. Cánh cổng gỗ cổ kính vẫn giữ được vẻ đẹp xưa, khiến du khách bước chân vào đây cảm giác như lạc vào quá khứ.
Bước vào khuôn viên của trường Dục Thanh, du khách sẽ bắt gặp một vườn cây xinh đẹp, được bảo quản và chăm sóc tỉ mỉ. Dạo quanh khuôn viên, họ sẽ khám phá cấu trúc của ngôi trường, với hai nhà lớn bằng gỗ và một nhà lầu nhỏ. Hai nhà lớn được sử dụng làm phòng học, với hai bảng đen phía trên và bộ bàn ghế gỗ phía dưới.

Bên phải của phòng học là Nhà Ngư, trước đây là nơi chứa các dụng cụ câu cá, đồ làm mắm của gia đình cụ Nguyễn Thông từ năm 1906. Sau khi trường Dục Thanh được thành lập, nơi này được sử dụng làm khu nhà nội trú cho các thầy giáo và học trò đến từ các tỉnh xa. Trong thời gian dạy và học tại đây, chính Chủ tịch Hồ Chí Minh cũng từng sinh sống tại đây.
Phía sau phòng học và Nhà Ngư là Ngọa Du Sào, nơi các thầy giáo, nhà nho và sĩ phu yêu nước thường bàn luận, tiếp khách và thảo luận văn thơ. Những bộ bàn ghế cổ trong những khu nhà này vẫn được bảo tồn cẩn thận.
Tiếp theo sau Ngọa Du Sào là một giếng nước cổ được xây dựng bằng gạch. Đến nay, giếng nước vẫn giữ được sự trong veo và sạch sẽ. Gần đó là một cây khế trăm tuổi được cụ Nguyễn Thông trồng, vẫn xanh tốt suốt cả năm. Các loại cây hoa và cây ăn quả khác trong khuôn viên di tích cũng được chăm sóc và bảo tồn cẩn thận.

2.2. Tìm hiểu về quãng thời gian dạy học của Bác Hồ
Trường Dục Thanh thời đó là nơi quy tụ các sĩ phu yêu nước, những người tài năng và những người mang tư tưởng tiến bộ. Đặc biệt, đây cũng là nơi mà Nguyễn Tất Thành, sau này được biết đến với tên gọi là Chủ tịch Hồ Chí Minh, bắt đầu bước chân vào con đường của mình. Sau ba năm kể từ khi ngôi trường này được thành lập, một người bạn của gia đình, là Trương Gia Mô, giới thiệu Bác đến dạy học ở đây. Kể từ đó, chàng trai trẻ Nguyễn Tất Thành, lúc đó mới 20 tuổi, trở thành thầy giáo trẻ nhất tại trường này.

Thầy Thành đảm nhận việc dạy môn Quốc Văn, Hán Văn và cũng kiêm nhiệm môn thể dục. Khi giáo viên dạy môn Pháp Văn không có mặt, thầy Thành cũng đảm nhận dạy bằng tiếng Pháp. Trong thời gian dạy tại trường, thầy giáo Thành đã dạy cho học trò của mình về tinh thần yêu quê hương và yêu đất nước. Ngoài giờ học chính thức, thầy Thành thường dẫn học trò đi tham quan những danh thắng, cảnh đẹp của Phan Thiết trong những giờ ngoại khóa.
Vào tháng 2 năm 1911, thầy giáo Thành rời khỏi trường Dục Thanh để đến Sài Gòn tìm kiếm con đường cứu nước. Tại đây, những vật dụng mà Bác đã sử dụng như bộ trường kỷ, bộ ván gỗ, chiếc tủ đứng, nghiên mài mực, cốc uống nước… vẫn được lưu giữ và trưng bày một cách trang trọng và tôn kính.
3. Thời điểm và giá vé tham quan trường Dục Thanh
Trường Dục Thanh mở cửa từ 7 giờ sáng đến 17 giờ chiều hàng ngày, cho phép du khách ghé thăm vào bất kỳ thời điểm nào phản ánh lịch trình của họ. Khu di tích hoàn toàn miễn phí cho mọi du khách. Những ai muốn có trải nghiệm thú vị và hiểu sâu hơn về ngôi trường có thể liên hệ với văn phòng Bảo tàng Hồ Chí Minh để thuê một hướng dẫn viên. Điều này đặc biệt hữu ích đối với các du khách đi theo đoàn.
Hướng dẫn viên tại khu di tích thường là những người dân địa phương, am hiểu sâu sắc về lịch sử hình thành của trường và có nhiều câu chuyện thú vị để chia sẻ với du khách. Họ sẵn lòng trả lời mọi thắc mắc và mang lại cho du khách một trải nghiệm thú vị và đầy ý nghĩa.

4. Lưu ý khi tham quan trường Dục Thanh
Khi tham quan khu di tích như Trường Dục Thanh, việc chọn trang phục kín đáo và lịch sự là rất quan trọng. Trang phục kín đáo giúp du khách tôn trọng không chỉ nền văn hóa mà còn sự linh thiêng của địa điểm mình đến.
Trong quá trình đi lại trong khuôn viên ngôi trường, du khách cần đảm bảo đi nhẹ nhàng và nói nhỏ giọng, tránh gây ra tiếng ồn không mong muốn, để tôn trọng không gian yên bình và tĩnh lặng của di tích lịch sử.
Ngoài ra, du khách cũng cần tuân thủ các quy định về việc không tự ý sờ tay, di chuyển, viết hoặc vẽ lên các đồ đạc trong khuôn viên. Điều này giúp bảo vệ các hiện vật, đồ cổ và di tích lịch sử khỏi bị hỏng hoặc mất mát.
Không chỉ vậy, việc giữ gìn sạch sẽ và bảo vệ môi trường cũng rất quan trọng. Du khách cần tránh giẫm đạp lên cỏ, bứt lá hoặc hái hoa, và cũng không nên xả rác bừa bãi. Bằng cách này, chúng ta đóng góp vào việc duy trì và bảo tồn nguyên vẹn nét đẹp và giá trị của khu di tích lịch sử.
5. Kết luận
Trường Dục Thanh, với sự kết hợp hài hòa giữa kiến trúc cổ kính và không gian thiên nhiên tươi đẹp, là một biểu tượng lịch sử và văn hóa quan trọng tại thành phố Huế. Được xây dựng từ thế kỷ 19, Trường Dục Thanh mang đậm dấu ấn của triều Nguyễn và là nơi quy tụ các di sản văn hóa, nghệ thuật của đất Huế.
Điểm đặc biệt của Trường Dục Thanh là sự bảo tồn nguyên vẹn kiến trúc cổ, từ các cửa, cầu thang đến những họa tiết trang trí chi tiết, tạo nên một không gian trầm lắng và lịch sự. Đến với Trường Dục Thanh, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng sự hòa quyện giữa lịch sử và thiên nhiên mà còn tìm hiểu thêm về nền văn hóa đậm đà của đất Huế qua các thế kỷ.